Η επόμενη μέρα στην Αυτοδιοίκηση

Οι εκλεγέντες δήμαρχοι καλούνται την επόμενη τετραετία να υπηρετήσουν ένα θεσμό σε συνθήκες γενικευμένης από-νομιμοποίησης, οικονομικής στενότητας και…… ακυβερνησίας,  -δεδομένης της μη εξασφάλισης της πλειοψηφίας των δημοτικών συμβούλων σ ένα μεγάλο αριθμό δήμων-. Πως  και με ποιον τρόπο θα προκύπτουν οι αποφάσεις στα Δημοτικά συμβούλια όταν  οι συνδυασμοί των νέων Δημάρχων  υπολείπονται κατά πολύ της πλειοψηφίας των δημοτικών συμβούλων; Χαρακτηριστική η περίπτωση της Θεσσαλονίκης όπου ο νέος Δήμαρχος κος Ζέρβας έχει μόλις 7 δημοτικούς συμβούλους σε σύνολο 49! Το ερώτημα τίθεται επί της ουσίας αφού σε ελάχιστες περιπτώσεις, την προηγούμενη  εβδομάδα,  υπήρξαν προγραμματικές συγκλίσεις μεταξύ των συνδυασμών σε μείζονα ζητήματα της Τοπικής διακυβέρνησης. Μοναδικό ζητούμενο αποτέλεσε η διασφάλιση της νίκης με συνεννοήσεις τύπου «καφενείου» κι επικοινωνιακές τακτικές. Τα ευτράπελα που ζήσαμε το τελευταίο διάστημα στη Βουλή με τις μεταγραφές  Βουλευτών στο Κυβερνών κόμμα θα επαναληφθούν κατά συρροή με μετακινήσεις εκλεγμένων δημοτικών συμβούλων  προς τους συνδυασμούς των Δημάρχων, με  πρόσχημα την αντιμετώπιση της ακυβερνησίας και φυσικά με το….. αζημίωτο.

Η μεγάλη αποχή στο  δεύτερο γύρω των αυτό-διοικητικών εκλογών, πέρα από την επιλογή της παραλίας, αντανακλά το χαμηλό ενδιαφέρον των πολιτών για τα αυτό-διοικητικά θέματα. Η αύξηση της αποχής στο 60% από το 40% του α γύρου, αιτιολογείται προφανώς από την έλλειψη του κινήτρου σταυροδοσίας στους χιλιάδες υποψηφίους δημοτικούς συμβούλους, σε συνθήκες γενικής απαξίωσης  του πολιτικού συστήματος, γεγονός που θα πρέπει να μετριάσει τους πανηγυρισμούς της ΝΔ. Το πολιτικό μήνυμα καταδίκης της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στάλθηκε στις Ευρωεκλογές επιβεβαιώθηκε στον δεύτερο γύρο  για να ολοκληρωθεί στις Βουλευτικές εκλογές, οπότε και θα οριστικοποιηθεί η κατάρρευση  της τρέχουσας διακυβέρνησης, η οποία δεν διαθέτει πλέον κανένα κοινωνικό έρεισμα.

Ο «αυτό-διοικητικός λόγος» δεν εμπνέει γιατί στερείται οράματος.  Στους απολογισμούς των δημάρχων δεν υπήρχαν πουθενά ποιοτικά στοιχεία όπως πχ η προστιθέμενη αξία των έργων που έγιναν στην τοπική οικονομία, οι νέες και πραγματικές θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν, το ποσοστό των ωφελούμενων από τα κοινωνικά προγράμματα που πέρασαν το όριο της φτώχειας κι αντιμετώπισαν τις συνθήκες αποκλεισμού τους. Στα προεκλογικά προγράμματα των υποψηφίων –πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, για να ευλογήσουμε τα γένια μας-, έλλειπαν οι αναφορές στα μεγάλα διακυβεύματα της υποταγμένης χώρας μας που έχουν  άμεσες επιπτώσεις στη καθημερινότητα των πολιτών. Ζητήματα  όπως:  οι ραγδαίες αλλαγές  στην πληθυσμιακή σύνθεση των τοπικών κοινωνιών από τις  μεταναστευτικές ροές μη αφομοιώσιμων πληθυσμών  σε συνθήκες  υπογεννητικότητας και μαζικής φυγής των νέων, η  διατήρηση ενός σκληρού πυρήνα κοινωνικού αποκλεισμού και μακροχρόνιας ανεργίας σε συνθήκες  παρασιτικοποίησης λόγω έλλειψης τοπικών στρατηγικών ενδογενούς ανάπτυξης, η χωροταξική αν-ισορροπία , τα μεγέθη των πόλεων κι ο τοπικός σχεδιασμός για την αντιμετώπιση της ενεργειακής εξάρτησης , της διατροφικής κρίσης  και της κλιματικής αλλαγής κα.

Δεν έπεισαν επίσης τα μέσα για την επίτευξη των στόχων  που παρατίθονταν ποσοτικά, αφού οι όποιες αναφορές  γινόταν λες και  η χώρα βρίσκεται σε συνθήκες κανονικότητας και επάρκειας πόρων. Ο προγραμματικός λόγος δεν λάμβανε υπόψη το πλαίσιο των Μνημονιακών δεσμεύσεων και των δανειακών συμβάσεων μέσα στο οποίο καλείται να λειτουργήσει ο θεσμός της Τ.Α για πολλές δεκαετίες ακόμα. Ζητήματα όπως: η υποθήκευση του δημόσιου και «δημοτικού» πλούτου για 99 χρόνια , η υπαγωγή των αποθεματικών  των Δήμων στο Υπερ-ταμείο, οι επικείμενοι μαζικοί πλειστηριασμοί περιουσιών και κατοικιών το αμέσως επόμενο διάστημα, οι αυξήσεις των τιμολογίων των ΔΕΚΟ λόγω ιδιωτικοποιήσεων,  ο έλεγχος των δημοτικών επιχειρήσεων από ξένα επιχειρηματικά συμφέροντα, οι επιπτώσεις των πλεονασμάτων στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, δεν απασχόλησαν τους αιρετούς ώστε να πείσουν ότι διαθέτουν πρακτικό σχέδιο αντιμετώπισης της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης που συνεχίζεται. Έμενε λοιπόν ως μοναδικό κριτήριο επιλογής των εκλογέων  η προσωπικότητα του υποψηφίου Δημάρχου, η κομματική του προέλευση, οι επιμέρους αναφορές διαχείρισης της καθημερινότητας και το ατομικό η οικογενειακό όφελος σε συνθήκες «λουμπενοποίησης» .

Η ενεργοποίηση των διαδικασιών ουσιαστικής και όχι προσχηματικής συμμετοχής του πολίτη  και η λογοδοσία είναι ίσως η μόνη δυνατότητα αντιστροφής αυτής της γενικευμένης τάσης απαξίωσης . Το νέο θεσμικό πλαίσιο του «Κλεισθένη» δίνει κάποιες  δυνατότητες μέσω της ενεργοποίησης των Γενικών Συνελεύσεων ακόμα και της εφαρμογής των Τοπικών Δημοψηφισμάτων για μείζονα τοπικά η και ευρύτερα θέματα. Η ενεργοποίηση των Δημοτικών Επιτροπών Διαβούλευσης θα μπορούσε επίσης να συμβάλλει στη συμμετοχή δεδομένου ότι  οι αποφάσεις τους θα πρέπει να εισάγονται υποχρεωτικά προς συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο, μεταφέροντας έτσι την λαϊκή βούληση επί των καθημερινών προβλημάτων. Οι μειοψηφούσες παρατάξεις μεταξύ στείρας αντιπολίτευσης και συναλλαγής θα μπορούσαν να παίξουν ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση εναλλακτικών προτάσεων κοινωνικού ελέγχου όπως για παράδειγμα στους Δημοτικούς προϋπολογισμούς, αφού διαθέτουν πλέον την θεσμική δυνατότητα να καταθέτουν αντιπροτάσεις στις υπό ενεργοποίηση οικονομικές επιτροπές επί της εισήγησης προϋπολογισμού της πλειοψηφίας.

Προκειμένου να αποδείξουν εμπράκτως το ενδιαφέρον τους για την τοπική κοινωνία οι χιλιάδες μη εκλεγμένοι υποψήφιοι δημοτικοί  και τοπικοί σύμβουλοι θα όφειλαν να παραμείνουν ενεργοί δημιουργώντας μαζί με τους εκλεγμένους δημοτικούς συμβούλους  την κρίσιμη μάζα για την ενεργοποίηση διαδικασιών λαϊκής συμμετοχής.

Μόνο έτσι  ίσως θα μπορούσε να καταστεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση εφαλτήριο από-αποικιοποίησης  και κύτταρο αποκατάστασης της σχέσης Πολίτη- Πολιτικής, όχι ως εκχώρηση  του δικαιώματος μέσω της ανάθεσης όπως συμβαίνει σήμερα, αλλά ως συνειδητή συμμετοχή και ανάληψη ευθύνης   για τον τόπο και την χώρα.