Συνέντευξη Παναγιώτη Καλφούντζου Προέδρου Συνεταιρισμού Αγροτών Θεσσαλίας ΘΕΣγη στον Νίκο Ντάσιο

•         Πείτε μας  για το εγχείρημα  του συνεταιρισμού «ΘΕΣγη»; Πού είναι η έδρα σας, πότε ξεκινήσατε, πόσα μέλη έχετε, από ποιες περιοχές  και ποιο είναι το αντικείμενο των δραστηριοτήτων σας;  Πού δίνεται έμφαση και προσοχή  ώστε να αποφευχθούν παθογένειες του παρελθόντος και ν εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα αυτής της πρωτοβουλίας ;

Ο Συνεταιρισμός αγροτών Θεσσαλίας «ΘΕΣγη» ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 2013, από μια ομάδα νέων κυρίως αγροτών. Σήμερα, αριθμεί 70 μέλη αγρότες-παραγωγούς, καλλιεργήσιμες εκτάσεις άνω των 25.000 στρεμμάτων και διαχειρίζεται μια μεγάλη ποικιλία καλλιεργούμενων ειδών φυτών. Ο Συνεταιρισμός έχει ως έδρα τη Λάρισα αλλά εκτείνεται γεωγραφικά σε όλη τη Θεσσαλία. Κύριο αντικείμενο δραστηριότητας μας είναι οι Εκτατικές καλλιέργειες δηλαδή τα δημητριακά (καλαμπόκι και σιτηρά), το βαμβάκι, τα ψυχανθή αλλά και τα κηπευτικά έπειτα από τη σημαντική συμφωνία που υπογράψαμε με την εταιρεία Μπάρμπα Στάθης.

Η φιλοσοφία μας εδράζεται στην αναβίωση των αρχών και αξιών του υγιούς συνεταιρίζεσθε, που είναι αναγκαίες προϋποθέσεις ανάπτυξης του πρωτογενή τομέα για την Ελλάδα στις σύγχρονες συνθήκες. Για να αντιμετωπιστούν τα καθημερινά προβλήματα και τα αδιέξοδα της γεωργίας με την παραδοσιακή της μορφή, οφείλουμε να εργαστούμε για ένα μέλλον που θα βασίζεται στη συνένωση των δυνάμεων. Η Ισχύς εν τη ενώσει είναι ο μόνος δρόμος για τους αγρότες – παραγωγούς στο μέλλον. Και όταν αυτή η προσπάθεια παραμένει μακριά από κομματισμούς και από φιλοσοφίες εξυπηρέτησης προσωπικών συμφερόντων των προέδρων κ.α τότε δεν μπορεί παρά να διαφέρει από αντίστοιχα παραδείγματα του παρελθόντος που απέτυχαν.

•         Ένας από τους τομείς που αντανακλά τις στρεβλώσεις της ΚΑΠ είναι αυτός της παραγωγής σιτηρών. Λόγω των υψηλών επιδοτήσεων η χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια απέκτησε υπερεπάρκεια στην παραγωγή σκληρού σιταριού -σε ποσοστό 140%-. Αντίθετα το έλλειμμα στην παραγωγή μαλακού σιταριού –πρώτης ύλης για την παραγωγή ψωμιού-, έφτασε στα 365 εκατ € το 2008, εισάγοντας αμφίβολης ποιότητας σιτηρών κυρίως από Ουκρανία , Ρωσία & Γαλλία. Υπάρχει κάποια συζήτηση με το Υπ Αγροτικής Ανάπτυξης για μια στρατηγική αυτάρκειας στον τομέα των σιτηρών, -την οποία είχε η χώρα από το 1957 έως τα μέσα του 80 με την εγχώρια ποικιλία Γ38290- αλλά και την παραγωγή συμπληρωματικών σιτηρών όπως σίκαλης, κριθαριού και ζέας;

Το θέμα που θίγετε αποτελεί μια πραγματικότητα.  Λόγω των υψηλών επιδοτήσεων με τις οποίες επιχορηγήθηκε το σκληρό σιτάρι, μεγάλη μερίδα των παραγωγών στράφηκε στην συγκεκριμένη καλλιέργεια, εγκαταλείποντας σταδιακά την καλλιέργεια άλλων δημητριακών όπως του μαλακού σιταριού,  του κριθαριού ή της σίκαλης. Γενικότερα, το σύνολο της πολιτικής των επιδοτήσεων, όντας μη συνδεδεμένη με το κομμάτι της παραγωγής είναι λάθος και τα δυσμενή αποτελέσματα γνωστά. Επιπρόσθετα, δεν υπήρξε την περασμένη δεκαετία ξεκάθαρη αγροτική πολιτική με μακροπρόθεσμους στόχους την εσωτερική αυτάρκεια και την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων σε σχέση με την γεωγραφική μας θέση.

Η ανάγκη για την παραγωγή προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας είναι γνωστή και για τον λόγο αυτό ο Συνεταιρισμός εντάσσει στις καλλιέργειές του το κριθάρι και την σίκαλη, και προχωρεί  στην μεταποίησή τους.

•         Μέσα στον Οκτώβρη οι αγρότες θα λάβουν τα ειδοποιητήρια από την εφορία όπου η προκαταβολή φόρου αυξάνεται από το 27,5% στο 55%.Με βάση δε το νέο Μνημόνιο ο φόρος στα κέρδη από αγροτικές δραστηριότητες θα ανέλθει από το 13% στο 26%, τα αγροτικά εφόδια θα υπόκεινται σε ΦΠΑ 23%, οι επιδοτήσεις θα φορολογηθούν από το πρώτο €, θα καταργηθεί επί της ουσίας το αγροτικό πετρέλαιο, θα συνεχιστεί ο ΕΝΦΙΑ ενώ επίκειται και ο τριπλασιασμός των ασφαλιστικών εισφορών στον ΟΓΑ. Πως θα ήταν εφικτό, υπό αυτές τις συνθήκες, η συνεταιριστική οργάνωση να βοηθήσει στην επιβίωση της μικρο-μεσαίας παραγωγικής δομής;

Μέσα από τους Συνεταιρισμούς -και μιλώ για Συνεταιρισμούς μεγάλης κλίμακας και όχι μικρούς όπως αναφέρεται ότι είναι επιθυμητό να προωθηθούν- θα αναπτυχθούν οικονομίες κλίμακος σε εφόδια πρωτίστως και  διαχείριση γεωργικού εξοπλισμού. Επιπλέον η διαχείριση μεγάλων ποσοτήτων και η ανάπτυξη της συμβολαιακής γεωργίας επιτρέπουν πιο αποτελεσματική και προσοδοφόρα προώθηση των προϊόντων. Τα παραπάνω στοιχεία είναι από μόνα τους ικανά να δημιουργήσουν μια στέρεη βάση για τα μέλη κάθε υγιούς Συνεταιρισμού, ενώ η συνεισφορά από το αποθεματικό θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για κατάλληλες επενδύσεις στον τομέα της μεταποίησης, ώστε το κάθε μέλος να μπορεί να απολαμβάνει την υπεραξία των προϊόντων.

•         Σε αντίθεση με το εξαγωγικό μοντέλο της καλλιέργειας του σκληρού σιταριού το οποίο αποτελεί την πρώτη ύλη παραγωγής πολλών ζυμαρικών στην Ιταλία, εσείς ορθώς προωθείται ένα μοντέλο καθετοποίησης αφού διαθέτετε την πρώτη ύλη σε εγχώρια  αρτοποιεία. Θεωρείται πως αυτά μπορούν να επιβιώσουν σε μια κάθετη δομή -συγκρατώντας την ανεργία  και διατηρώντας  την παραδοσιακή τέχνη-; Ο προβληματισμός μου αφορά στις ρυθμίσεις του 3^ου μνημονίου -σύμφωνα με τις επιταγές της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ –καθώς και στην άρση των περιορισμών πώλησης του ψωμιού ήδη από το 2007, που δημιουργούν μια ασάφεια στο τι θεωρείται ποια «αρτοποιείο», ενώ οδηγούν στο κλείσιμο πολλούς από τους παραδοσιακούς φούρνους.

Η δική μας προσπάθεια έχει σαν πρώτο στόχο την προώθηση στην αγορά αλεύρων που θα προέρχονται από πιστοποιημένες καλλιέργειες και με την συμβολή κάθε συνεργαζόμενου αρτοποιού να προσφέρουμε στον καταναλωτή ένα ποιοτικό προϊόν που θα έχει ταυτότητα.

Είναι βέβαιο ότι οι ρυθμίσεις του 3^ου μνημονίου είναι καταδικαστικές για πολλούς επαγγελματίες αρτοποιούς. Παρόλα αυτά, θεωρούμε ότι η διαφοροποίηση που μπορεί να προκύψει από ενέργειες όπως η δική μας, με τη σύμπραξη Συνεταιρισμού Αγροτών/Παραγωγών και Αρτοποιών μπορεί να δώσει μια επιπλέον διαφοροποίηση στους επαγγελματίες αρτοποιούς από την μαζικότητα της παραγωγής και πώλησης του ψωμιού που προωθείται και άρα μια ώθηση προς τα εμπρός.

•         Ποιος πιστεύεται πως πρέπει να είναι ο ρόλος των καταναλωτών στην στήριξη των συνεταιριστικών εγχειρημάτων; βλέπεται κάποια μεταστροφή στις καταναλωτικές συνήθειες και στις δυνατότητες διασύνδεσης παραγωγών και καταναλωτών στις συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης που περνάμε;

Θα ήθελα να το πω απλά: Οι καταναλωτές θέλουν πλέον να ξέρουν τι τρώνε και από πού. Για όλους μετράει μέχρι και το τελευταίο ευρώ, το οποίο πρέπει να έχει αξία σε σχέση με την ποιότητα. Έχει αποδειχθεί στην Ελλάδα, δείτε την προσπάθεια του ΘΕΣγάλα με τους αυτόματους πωλητές γάλακτος– αλλά και άλλων Συνεταιρισμών, ότι τα ελληνικά προϊόντα μπορεί να είναι και ποιοτικά και ανταγωνιστικά στην τιμή. Οι καταναλωτές είναι δεδομένο ότι στρέφονται πλέον προς ποιοτικά και πιστοποιημένα προϊόντα, ελληνικής προέλευσης. Δεν είναι τυχαίο ότι όλο και περισσότερες εταιρείες επενδύουν στο κομμάτι αυτό προκειμένου να αυξήσουν τις πωλήσεις τους.

Σκεφτείτε λοιπόν το πλεονέκτημα του γεγονότος, τα ποιοτικά αυτά προϊόντα να συνδυάζονται με ιχνηλασιμότητα από το χωράφι μέχρι το σημείο λιανικής πώλησης, όπως έχει την δυνατότητα να πράττει ο Συνεταιρισμός Αγροτών Θεσσαλίας ΘΕΣγη!

Σας ευχαριστώ και καλή δύναμη στο εγχείρημα σας!