Συνέντευξη του Νίκου Ντάσιου με τον συγγραφέα του βιβλίου «Πως Επιλέγω Επάγγελμα» εκδ. συναδέλφων, Χρήστου Τασιόπουλου

Ποια η αφορμή και ποιος ο σκοπός συγγραφής του βιβλίου σας;

Η συμβολή στην αντιμετώπιση του κοινωνικού προβλήματος της έλλειψης σχεδιασμού σταδιοδρομίας που είναι πολύ έντονο τόσο στους έφηβους μαθητές, όσο και στους ενήλικες ανέργους με αποτέλεσμα αρκετοί από αυτούς να προστίθενται συνεχώς στον κατάλογο των ανθρώπων που είτε δεν βρίσκουν επάγγελμα, είτε κάνουν «λάθος δουλειές».

Κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής μου διαδρομής εργάστηκα με αρκετά άτομα που είχαν δυσκολίες να βρουν ποιο επάγγελμα ταιριάζει στο δικό τους προφίλ, καθώς και πολλά άλλα άτομα που είχαν κάνει λανθασμένες επαγγελματικές επιλογές. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα άτομα στην επιλογή επαγγέλματος με κινητοποίησαν να σκεφτώ τρόπους με τους οποίους θα μπορούσα να βοηθήσω τα άτομα αυτά και κυρίως να βοηθήσω εκείνα τα άτομα που δεν έχουν τη δυνατότητα να πάνε σε έναν σύμβουλο επαγγελματικού προσανατολισμού.

Ένας ακόμη λόγος που με οδήγησε στη συγγραφή αυτού του βιβλίου είναι και η έλλειψη στη χώρα μας παρόμοιων βιβλίων-οδηγών με τεχνικές και μεθοδολογία αυτοβοήθειας για την επιλογή επαγγέλματος.

Επομένως, σκοπός του βιβλίου είναι να βοηθήσει όλους όσους ενδιαφέρονται να πάρουν επαγγελματικές αποφάσεις, αυτές να ανταποκρίνονται στο δικό τους προφίλ και να αποφύγουν τυχαίες και πολλές φορές λανθασμένες επαγγελματικές επιλογές.

Ποια είναι η καινοτομία που εισαγάγει η μεθοδολογία σας και που κατά τη γνώμη σας διαφοροποιείται σε σχέση με αντίστοιχες προσεγγίσεις στο πεδίο του επαγγελματικού προσανατολισμού;

Το συγκεκριμένο βιβλίο-οδηγός περιέχει ένα ολοκληρωμένο σύστημα αυτοβοήθειας για την εφαρμογή του επαγγελματικού προσανατολισμού στην πράξη με απλό και  κατανοητό τρόπο, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει το άτομο και χωρίς την παρουσία συμβούλου επαγγελματικού προσανατολισμού. Παρέχει μια ολιστική προσέγγιση με αλληλοσυνδεόμενες τεχνικές, πολλά παραδείγματα και πλούσιο πληροφοριακό υλικό για σπουδές και επαγγέλματα.

Στην πραγματικότητα αποτελεί το πρώτο και μοναδικό πλήρες σύστημα επαγγελματικού προσανατολισμού, το οποίο ξεκινάει από τη δημιουργία του ατομικού προφίλ του ενδιαφερόμενου, περνάει από τα στάδια ανακάλυψης των επαγγελματικών ενδιαφερόντων, ικανοτήτων, δεξιοτήτων και προσωπικών χαρακτηριστικών, για να καταλήξει στην πιο σύγχρονη, πλούσια και εκτενή ενημέρωση σχετικά με τις συνθήκες εργασίας, τις ιδιαιτερότητες των επαγγελμάτων και το εύρος των διαθέσιμων επιλογών. Και όλα αυτά μέσα από δώδεκα τεχνικές επαγγελματικού προσανατολισμού. Επιπροσθέτως, προσφέρει και κάτι ίσως ακόμα πιο σπουδαίο και θεμελιώδες: προκαλεί και προσκαλεί εκείνον που θα το πάρει στα χέρια του, να πραγματοποιήσει μία «βουτιά» προς τα μέσα, ένα συναρπαστικό, εσωτερικό ταξίδι προς την αυτογνωσία με στόχο να ανακαλύψει δομικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του, ώστε μετά, αφού τα φέρει στην επιφάνεια, να είναι πολύ πιο σίγουρος για όποια επιλογή, η οποία με τη σειρά της θα τον οδηγήσει στην πιο ταιριαστή επαγγελματική σταδιοδρομία. Να διευρύνει δηλαδή τα όριά του και τους επαγγελματικούς του ορίζοντες.

Σε ποιους απευθύνεται το βιβλίο σας και ποια η προστιθέμενη αξία στους αποδέκτες του;

Όπως προανέφερα το βιβλίο αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί από έφηβους μαθητές, και ενήλικες ανέργους που θέλουν να αποφασίσουν για το επάγγελμα που θα ασκήσουν ή από εργαζόμενους που θέλουν να αλλάξουν επάγγελμα.

Το όφελος για όσους θα δουλέψουν με τη μεθοδολογία του βιβλίου είναι σίγουρα περισσότερα πράγματα εκτός από το να καταλήξουν σε μια συνειδητή απόφαση σχετικά με το επάγγελμα που πρόκειται να ασκήσουν. Θα αποκτήσουν την ικανοποίηση της αυτοπραγμάτωσης, ότι καταφέρνουν οι ίδιοι να παίρνουν σημαντικές για τη ζωή τους αποφάσεις. Θα βιώσουν το αίσθημα της ασφάλειας από το γεγονός ότι θα έχουν στα χέρια τους ένα εργαλείο που θα μπορούν να χρησιμοποιούν όποτε χρειαστεί να πάρουν παρόμοιες αποφάσεις.

Σε μια περίοδο έκρηξης της ανεργίας και περιορισμού της προσφοράς απασχόλησης, πιστεύετε ότι υπάρχει περιθώριο αναζήτησης ή δημιουργίας απασχόλησης με βάση τα χαρακτηριστικά, τις δεξιότητες και τις επιθυμίες του «προσώπου»;

Είναι μια πολύ καλή ερώτηση. Τα άτομα που θα δημιουργήσουν το ατομικό τους προφίλ και γνωρίσουν σε βάθος τα κίνητρα, τις κλίσεις και τις δεξιότητες τους θα μπορούν πιο εύκολα να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και δράση, όπως και να ανακαλύπτουν ή να δημιουργούν εναλλακτικές ευκαιρίες απασχόλησης. Εκτός από τους νέους / νέες που εγκαταλείπουν τη χώρα μας αναζητώντας εργασία σε χώρες του εξωτερικού έχουμε και αρκετά παραδείγματα νέων που εργάζονται στη χώρα μας και κυρίως νέων που έχουν δημιουργήσει νέες, καινοτόμες βιώσιμες ατομικές ή συνεταιριστικές επιχειρήσεις αρκετές εκ των οποίων κάνουν και εξαγωγές. Σε αυτές τις επιχειρήσεις στις οποίες δουλεύουν με μεράκι και διάθεση χρησιμοποιούν τις δεξιότητές τους και τα προσωπικά τους χαρακτηριστικά. Οφείλουμε να επισημάνουμε ότι οι άνεργοι που βιώνουν δυσάρεστα συναισθήματα όπως ανασφάλεια, απελπισία, φόβο για δράση, απόρριψη, ενοχές ή έχουν ηττοπαθείς πεποιθήσεις και χαμηλή αυτοεκτίμηση θα βοηθηθούν στο να ενισχύσουν την αυτοεκτίμηση και την προσωπική τους εξουσία και να μειώσουν την εξουσία που ασκούν οι κοινωνικοί περιορισμοί. Δεν είναι υπερβολικός ο ισχυρισμός πως ότι είναι η πυξίδα για τον εξερευνητή ή τον ναυαγό, είναι τούτο το πολύτιμο εργαλείο για τον νέο μαθητή, άνεργο, αλλά και γενικότερα για όποιον αναζητάει το κατάλληλο επάγγελμα που του ταιριάζει.

Πείτε μου λίγα λόγια για σας, την πορεία σας και τη σχέση σας με το πεδίο που διαπραγματεύεστε στο βιβλίο σας.

Την ειδικότητά μου ως Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού την απέκτησα  το 1984 μετά από μεταπτυχιακή ετήσια επιμόρφωση με τίτλο «Συμβουλευτική  και Επαγγελματικός Προσανατολισμός». Οι βασικές μου σπουδές είναι στις Κοινωνικές και Πολιτικές Επιστήμες. Επιπλέον, έλαβα επιμόρφωση σε άλλες τρεις Συμβουλευτικές: την Προσωποκεντρική, τη Μη Κατευθυντική - Παρεμβατική και τη Διαπολιτισμική, όπως και στην Εκπαίδευση Ενηλίκων και στις Παιδαγωγικές Σπουδές.

Υπηρέτησα στον κλάδο Συμβούλων Επαγγελματικού Προσανατολισμού στον ΟΑΕΔ από το 1986 έως το 2013. Διετέλεσα Αναπληρωτής Διευθυντής στη Διεύθυνση Επαγγελματικού Προσανατολισμού του ΟΑΕΔ, καθώς και προϊστάμενος των τμημάτων Ψυχομετρικών Ερευνών και Ανάλυσης Επαγγελμάτων. Συνέβαλα στη συγγραφή Οδηγών Επαγγελμάτων (Ο.Ε.Δ.Β.) και του Ευρωπαϊκού Οδηγού για Συμβούλους Επαγγελματικού Προσανατολισμού (CEDEFOP). Δημοσίευσα άρθρα σε περιοδικά και έχω κληθεί ως ομιλητής σε συνέδρια και ημερίδες σχετικά με τον επαγγελματικό προσανατολισμό.

Θεωρώ ότι η πρακτική εμπειρία μου και η ενασχόλησή μου με τον επαγγελματικό προσανατολισμό σε μαθητές και ανέργους για περισσότερα από είκοσι χρόνια με βοήθησε να βελτιώσω τη μεθοδολογία εφαρμογής του. Σχεδίασα και υλοποίησα καινοτόμες καταρτίσεις στον επαγγελματικό προσανατολισμό σε στελέχη του ΟΑΕΔ - ψυχολόγους, κοινωνιολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, εφαρμόζοντας τη μεθοδολογία αυτή η οποία στοχεύει στην προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη των συμμετεχόντων.