ΟΧΙ των πολιτών στα έργα ανάπλασης του ρέματος της Πικροδάφνης στα Νότια προάστια της Αθήνας

Μεγάλη ήταν η συμμετοχή του κόσμου στο κάλεσμα της πρωτοβουλίας «πολίτες υπέρ των ρεμάτων της Αττικής», για περίπατο –διαμαρτυρία στο ρέμα της Πικροδάφνης από την Λ. Βουλιαγμένης έως τις εκβολές του στο ΕΔΕΜ του Φαλήρου στις 25 Οκτώβρη. Τα πρόσφατα πλημμυρικά φαινόμενα με τον τραγικό απολογισμό των 4ων νεκρών στην Δ Αθήνα μετά την νεροποντή έπαιξαν σαφώς ρόλο στην ευαισθητοποίηση του κόσμου  και αιτιολογούν εν πολλοίς την αυξημένη συμμετοχή του. Το επίμαχο στην εν λόγω κινητοποίηση είναι η δημοσίευση, εντός του καλοκαιριού,  τροποποιημένης μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για το έργο: «ανάπλαση  ρέματος Πικροδάφνης από την Λ. Βουλιαγμένης έως την εκβολή του» , απο την Περιφέρεια Αττικής. Η μελέτη, η οποία παρατύπως δεν μπήκε σε δημόσια διαβούλευση, προσεγγίζει το υπάρχον οικοσύστημα - χαρακτηρισμένο ως Υγρότοπο Β προτεραιότητας-, ως απλό αγωγό αποχέτευσης όμβριων υδάτων και το μετατρέπει σε ανοιχτό οχετό με συρματο-κιβώτια. Πιο συγκεκριμένα, κατά μήκος των 5 Km της κοίτης του, προβλέπεται η κατασκευή 150 έργων (1 ανά 33 μέτρα!!) στα οποία περιλαμβάνονται: συρματο-κιβώτια 6χιλιομέτρων στις δύο όχθες , τοιχία 3,2 χιλιομέτρων και βαριά έργα από μπετό ενός χιλιομέτρου. Το δε συνολικό κόστος που περιλαμβάνει : τη μελέτη, τα έργα και τις φυτεύσεις, αγγίζει  τα 16εκατ. €!

Οι παρεμβάσεις αυτές έρχονται σε συνέχεια της κατασκευής αγωγού ομβρίων υδάτων στο τμήμα του ρέματος που διασχίζει την Ηλιούπολη και τον εγκιβωτισμό του σε μήκος 200^ων μέτρων που έχει καταστρέψει το φυσικό του χαρακτήρα. Οι παρεμβάσεις αυτές οδηγούν στην αύξηση της ταχύτητας ροής των ομβρίων προς τα κατάντη του ρέματος καθώς και του όγκου  τους  αφού εκτρέπονται από το ρέμα των Τραχώνων στο ρέμα της Πικροδάφνης. Κάθε πιθανότητα υπέρβασης του ορίου παροχής των 20,3m3/sec (σύμφωνα με την υδρολογική μελέτη του «Εργαστήριου Εγγειοβελτιωτικών Έργων και Διαχείρισης Υδατικών Πόρων» του καθηγητή Κου Τσακίρη), μπορεί να προκαλέσει εκτεταμένα πλημμυρικά φαινόμενα στα Νότια Προάστια θέτοντας σε κίνδυνο τις περιουσίες 250χιλ κατοίκων. Η σημασία του ρέματος στην αποτροπή πλημμυρικών φαινομένων στα Ν προάστια είναι καθοριστική, αν θυμηθούμε μόνο πως το Φεβρουάριο του 2013 η πλημμύρα στον Άλιμο προκλήθηκε μέσα σε 5 ώρες όταν η παροχή των ομβρίων ξεπέρασε τα 80μ3/sec και επιτάθηκε από τον πλημμελή καθαρισμό των σκουπιδιών που το είχαν φράξει στην οδό Αμφιτρίτης –λίγο πριν τις εκβολές του στο Φάληρο-.Οι έως τώρα προσφυγές των κατοίκων στο ΣτΕ κατά των έργων της Ηλιούπολης με αποδέκτες την περιφέρεια Αττικής , τον Δ. Ηλιούπολης και την Εταιρία Τομή ΕΒΕΤΕ(συμφερόντων Μπόμπολα) απορρίφθηκαν ως εκπρόθεσμες!

Προβληματικό σημείο των νέων έργων  είναι ότι δεν έχει προηγηθεί η οριοθέτηση του ρέματος και μάλιστα στο σύνολο του δλδ από τις πηγές του στον Υμηττό έως τις εκβολές του. Η οριοθέτηση της κοίτης του ρέματος που σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία οφείλει να γίνει με έκδοση Προεδρικού Διατάγματος και να βασίζεται σε υδρολογική μελέτη και υψομετρικό-τοπογραφικό διάγραμμα, θα έπρεπε να οδηγήσει σε απομάκρυνση πολλών παράνομων και εκτός σχεδίου δραστηριοτήτων που έχουν εγκατασταθεί πάνω της και κινδυνεύουν με κατολίσθηση. Η μόνη δε ανάπλαση που θα συνόδευε την οριοθέτηση του ρέματος θα ήταν αυτή της αποκατάστασης του φυσικού χαρακτήρα  του με διατήρηση του πλούτου  της ορνιθο-πανίδας, της ιχθυο-πανίδας και της χλωρίδας (υδρόβιων φυτών) πολλά εκ των οποίων αποτελούν προστατευόμενα είδη. Μια τέτοια ανάπλαση θα περιοριζόταν στην εκχέρσωση και απομάκρυνση των μπαζών από τα πρανή, στην διάνοιξη της διατομής του ρέματος  διατηρώντας του φυσικούς μαιάνδρους στην πορεία του και στον καθαρισμό του. Η φυσική αποκατάσταση  είναι  καθοριστικός παράγοντας αποτροπής πλημμυρικών φαινομένων, διατήρησης του φυσικού αερισμού της πόλης και της ισορροπίας του μικρο-κλίματος που διαταράσσεται από την κλιματική αλλαγή. Ένας ολοκληρωμένος οικολογικός επανα-σχεδιασμός για την αποτροπή των πλημμυρικών φαινομένων θα περιελάμβανε επιπλέον ένα σχέδιο αναδάσωσης του Υμηττού σε συνδιασμί με την δημιουργία και το συνεχή καθαρισμό  υδατο-φραγμάτων στις υπώρειες του , την φυσική αποκατάσταση –όπου είναι δυνατό- των παρα-ρεμάτιων αρτηριών, την δημιουργία υδατο-δεξαμενών για την συγκράτηση και χρήση του βρόχινου νερού για τις ανάγκες ποτίσματος της πόλης (αστικοί κήποι κοκ).

Ας ελπίσουμε πως η επανεμφάνιση των πολιτών στο προσκήνιο να ενδυναμώσει και να γίνει μονιμότερο φαινόμενο,  αφού η  λογική της ανάθεσης που επικράτησε από το 2012 έως την εκλογή ΣΥΡΙΖΑ, αποδεικνύεται μέρα με την μέρα αδιέξοδη και ατελέσφορη με καταλυτικές συνέπειες στη ζωή μας.